Sau khi rời quê năm 18 tuổi, Fiona Hu đã nỗ lực làm việc chăm chỉ hàng chục năm để mở một thẩm mỹ viện riêng ở Quảng Châu. Nhưng sau hai năm kinh doanh bết bát, cô đang chìm trong nợ nần và giấc mơ ngày xưa của cô biến thành một cơn ác mộng. Tăng trưởng kinh tế chậm lại do chiến lược Zero Covid của Trung Quốc và các biện pháp thử nghiệm hàng loạt để dập dịch Omicron tại địa phương đã gây áp lực nặng nề với hoạt động kinh doanh và tài chính cá nhân của cô.
Tốc độ tăng trưởng kinh tế chậm chạp do chiến dịch Zero Covid đã gây căng thẳng lớn tới nhiều người thuộc tầng lớp trung lưu Trung Quốc. Ảnh: AP
"Bây giờ, trong tay tôi không có gì ngoài một đống nợ", người phụ nữ 44 tuổi nói. Hu và chồng phải vật lộn để trang trải các hóa đơn trong một năm, nhưng đến tháng Năm, họ không còn khả năng thanh toán khoản vay thế chấp hàng tháng trị giá 9.000 nhân dân tệ (1.341 USD). Để trả nợ, căn hộ của họ sẽ bị thu giữ và bán đấu giá.
"Tôi không nghĩ đời mình có thể thoát khỏi nợ nần. Mọi người đều gặp khó khăn", người phụ nữ đang gánh khoản nợ hơn 2 triệu nhân tệ nói.
Nợ tăng và thu nhập giảm không chỉ là vấn đề đối với các chủ doanh nghiệp nhỏ ở Trung Quốc. Họ bị ảnh hưởng đặc biệt nặng nề do tăng trưởng kinh tế đình trệ trong những tháng gần đây khi quốc gia tỷ dân vẫn duy trì chiến lược Zero Covid-19.
Tang Ying, thư ký 36 tuổi của một công ty công nghệ nhỏ ở Quảng Châu, cũng gặp chuyện tương tự. Tang đã cố gắng duy trì công việc của mình nhưng lương hàng tháng của cô đã giảm từ 5.000 nhân dân tệ xuống còn khoảng 4.000 nhân dân tệ. Gần đây, mẹ cô, người đã nghỉ hưu, phải chi toàn bộ số tiền tiết kiệm để giúp con trả 110.000 nhân dân tệ cho các khoản vay tiêu dùng và nợ thẻ tín dụng.
Hai câu chuyện trên phản ánh cảm giác bất an ngày càng tăng của tầng lớp trung lưu Trung Quốc. Hai năm kinh tế không ổn định kéo dài đã đập tan ý nghĩ miễn là bạn làm việc chăm chỉ, thu nhập sẽ tăng của nhiều người.
Đối mặt với triển vọng kinh tế không chắc chắn, các hộ gia đình Trung Quốc đang cắt giảm chi tiêu. Theo Shen Jianguang, nhà kinh tế trưởng tại JD Digits, các khoản cho vay hộ gia đình mới trong năm tháng đầu năm đạt 1,33 nghìn tỷ nhân dân tệ, mức thấp nhất trong một thập kỷ qua. Các khoản vay hộ gia đình ngắn hạn là 192,7 tỷ nhân dân tệ, đạt mức thấp nhất trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 5 kể từ năm 2009, phản ánh tiêu dùng trong nước yếu.
Theo ông Shen, các khoản vay trung và dài hạn cũng ở mức thấp nhất trong sáu năm qua: 1,14 nghìn tỷ nhân dân tệ trong năm tháng đầu năm, cho thấy nhu cầu mua bất động sản ít. Ông nói: "Xu hướng thu hẹp chi tiêu ở nhóm hộ gia đình Trung Quốc và kinh nghiệm của các nền kinh tế phát triển cho thấy một khi các hộ gia đình bắt đầu giảm chi, tác động lên tăng trưởng kinh tế là dai dẳng và nghiêm trọng". Ông cho biết cần có các chính sách kích thích lớn hơn để hỗ trợ thu nhập, việc làm và chi tiêu của người tiêu dùng.
Theo một cuộc khảo sát hàng quý của Viện Khảo sát Khoa học Xã hội tại Đại học Bắc Kinh và Viện Nghiên cứu Ant Group, điều kiện hoạt động của các doanh nghiệp siêu nhỏ và nhỏ (MSEs) tiếp tục giảm trong ba tháng đầu năm 2022. So với cùng kỳ năm ngoái, MSEs có sự sụt giảm rõ rệt về thu nhập hoạt động, dòng tiền và tỷ suất lợi nhuận.
Còn thu nhập hộ gia đình năm nay sẽ tăng với tốc độ chậm hơn so với năm ngoái, do nền kinh tế Trung Quốc đang đối mặt với những sóng gió trong và ngoài nước do dịch Covid-19 mới và quy định phong tỏa, gián đoạn chuỗi cung ứng mới và những bất ổn bên ngoài gia tăng từ giao tranh Nga - Ukraine.
Theo một báo cáo của Moody’s Investors Service công bố vào cuối tháng tư, giá bán trung bình cho bất động sản nhà ở tại Trung Quốc được dự báo giảm vừa phải vào năm 2022 vì các chủ đầu tư sẽ giảm giá để hỗ trợ doanh số và dòng tiền. Báo cáo cũng cho biết nhu cầu mua bất động sản của người mua nhà đã giảm bớt mặc dù nhiều biện pháp khác nhau đã được áp dụng để kích cầu trong những tháng gần đây.
Nhiều chủ doanh nghiệp nhỏ và tầng lớp trung lưu Trung Quốc không đặt mấy kỳ vọng vào sự tăng trưởng. "Điều còn thiếu bây giờ là niềm tin, sự kỳ vọng rằng tiền lương và nền kinh tế trong nước sẽ tiếp tục đi lên", một công chức họ Zheng ở Thâm Quyến cho hay.
Anh cho biết mức lương trong bộ phận của anh đã giảm khoảng 30% trong năm nay, điều này gây áp lực cho anh trong việc thanh toán các khoản vay thế chấp anh dùng để mua hai bất động sản. Các chính quyền địa phương trên toàn Trung Quốc đang cắt giảm một loạt đặc quyền và tiền thưởng như một phần của nỗ lực giảm chi phí.
Daisy Deng, một luật sư tại Quảng Châu, cho biết cô đang trở nên thận trọng trong việc chi tiêu và đã từ bỏ kế hoạch mua một chiếc ô tô mới do kinh tế eo hẹp. Cô nói: "Niềm tin của mọi người vào thu nhập và khả năng trả nợ của họ đang thay đổi nhanh chóng".
Theo ngoisao.vnexpress