Tảo mộ ngày tết là một trong những phong tục tốt đẹp của người Việt Nam, nhắc nhở con người về tấm lòng hiếu thảo, sự biết ơn đối với ông, bà, tổ tiên. Đây là dịp để người còn sống thể hiện tấm lòng với người đã khuất. Lễ tảo mộ thường bắt đầu từ ngày 10 - 30 tháng chạp.

leftcenterrightdel
Người dân bắt đầu đi tảo mộ dịp cận tết 

Theo ghi nhận của Thanh Niên, còn khoảng hơn 10 ngày nữa là đến tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024 nên nhiều người đã đổ về nghĩa trang Lạc Hồng Viên (TP.Hòa Bình, tỉnh Hòa Bình) để tảo mộ. Đa số người dân đều mang theo những cành đào, cây quất đến mộ làm lễ, mời gia tiên về đón tết.

Đốt nhật ký thay vàng mã

Vượt quãng đường hơn 50 km đến bên phần mộ của chồng mình, bà Nguyễn Thị Hồng Mai (66 tuổi, trú Q.Cầu Giấy) không giấu được sự xúc động bởi nỗi đau mất chồng gần 2 năm nay trong lòng bà vẫn chưa bao giờ khôn nguôi.

Ngược thời gian về quá khứ, bà Mai nhớ lại, bà và chồng quen biết nhau từ lúc còn là học sinh cấp 3, kể từ đó, tình yêu giữa 2 người phát triển và nên duyên vợ chồng.

leftcenterrightdel
 Bà Nguyễn Thị Hồng Mai nhớ về chồng

Hơn 40 năm gắn bó, vợ chồng bà Mai là tri kỷ, mọi chuyện buồn, vui đều tâm sự cho nhau biết. Chính vì vậy, khi chồng ra đi đột ngột bởi căn bệnh ung thư quái ác, cả thế giới trong bà dường như sập xuống.

"Khi anh ấy ra đi, tôi như mất một nửa cuộc đời. Tôi nghĩ, tôi sẽ không bao giờ quên được những kỷ niệm mà chúng tôi dành cho nhau, đặc biệt là lúc cả 2 đi du học ở nước ngoài, chúng tôi viết cho nhau hơn 100 bức thư, đến giờ tôi vẫn còn giữ", bà Mai xúc động và cho hay, không chỉ riêng dịp tết mà tuần nào bà cũng tranh thủ đến phần mộ tâm sự với chồng.

Bà Mai cho rằng, gần 2 năm sống thiếu chồng chính là quãng thời gian đen tối và đau khổ nhất trong cuộc đời của bà. Cả ngày, ngoài những lúc làm việc, bà lại gửi nỗi nhớ của mình vào những trang nhật ký. Như một thói quen mỗi tuần, bà lại in nhật ký, mang lên phần mộ của chồng rồi đốt với hy vọng chồng sẽ nhận được tình yêu, nỗi nhớ thương chất chứa qua từng dòng chữ.

"Tôi không hóa vàng trên phần mộ của chồng mình, thay vào đó tôi hóa nhật ký mà tôi viết cho chồng mỗi ngày. Dịp tảo mộ cuối năm cũng vậy, thay vì đốt vàng mã, tôi sẽ đốt những trang nhật ký", bà Mai nói.

Đến hiện tại, bà Mai đã viết được 5 cuốn nhật ký (khoảng 500 trang) gửi cho chồng, nội dung đều là những câu chuyện hàng ngày. Mỗi khi viết nhật ký xong, bà cảm thấy nguôi ngoai để bước tiếp.

Những ngày cuối năm, nơi nơi đều là không khí sum họp, tất bật của những ngày giáp tết. Nhưng đối với bà Mai hay nhiều gia đình khác, đây còn là dịp để họ tỏ lòng thương nhớ, hiếu kính đối với những người đã về thế giới bên kia.

Tảo mộ trong ngày đông lạnh giá

Ông Nguyễn Viết Nguyên (86 tuổi, trú Q.Đống Đa) cùng con cháu vượt quãng đường hơn 50 km giữa ngày rét 10 độ C, đến nghĩa trang tảo mộ mời người vợ đã khuất cùng tổ tiên về đón tết. Trước khi đi, ông đã dặn dò con cháu chuẩn bị đầy đủ từ cành đào, cây quất, đồ lễ gồm bánh chưng, hoa quả, vàng hương để đặt trước phần mộ làm lễ.

leftcenterrightdel
 Ông Nguyên cùng con, cháu tảo mộ

Ông Nguyên kể, vợ ông mất cách đây gần 6 năm, những ngày lễ, tết, ông lại cùng con cháu lên đây thắp hương, tưởng nhớ người vợ đã khuất.

"Tết năm nào cũng vậy, tôi đều lên đây thắp hương tưởng nhớ tổ tiên và vợ mình. Tôi muốn giáo dục con cháu luôn luôn kính yêu ông bà cha mẹ và anh em trong gia đình. Qua đó, để con cháu kết nối tinh thần các thế hệ, đó là truyền thống của gia đình, hồn cốt dân tộc để các con cháu biết tưởng nhớ ông bà, tổ tiên mình", ông Nguyên chia sẻ.

leftcenterrightdel
 

leftcenterrightdel
 Đào, quất được người dân mang đến phần mộ của người thân

Từ TP.HCM đến Hòa Bình dâng hương tưởng nhớ cha mình, anh Đỗ Đức Duy (48 tuổi) cho biết, dịp cuối năm vừa là ngày giỗ, cũng là ngày gia đình lên tảo mộ mời cha cùng ông bà tổ tiên về đón tết cùng con cháu.

7 năm từ ngày cha mất, năm nào gia đình tôi cũng về quê 2 - 3 lần và lần nào tôi cũng lên mộ để dâng hương tưởng nhớ. Tôi mong rằng, bước sang năm mới, gia đình sẽ thật nhiều sức khỏe, mọi việc như ý", anh Duy nói.

 Đại đức Thích Trí Thịnh, Phó trưởng ban trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Hòa Bình, trụ trì chùa Kim Sơn, cho biết tục tảo mộ đối với người Việt đã có từ rất lâu. Hàng năm khi tết đến xuân về các gia đình về nơi mộ phần dòng tộc của mình ở quê hoặc ở nơi nào đó có người thân đã được an táng để thực hiện việc này.

Tại đây con cháu sẽ dọn dẹp, sửa sang lại mộ phần, quét dọn, phát cỏ cây, sơn sửa lại sau thời gian dài không lên thăm. Tục tảo mộ thể hiện tấm lòng hiếu thảo của con cháu khi trở về quê hương hay các nơi an táng sau thời gian dài đi làm ăn hoặc không về được. Nghi thức đó để mời tổ tiên ông bà, những người đã khuất về với con cháu vui xuân đón tết.

Theo Thanh niên