Tháng 9/2021, sau khi nắm quyền ở Afghanistan, Taliban tuyên bố cấm các bé gái học quá lớp Sáu. Đến nay, Afghanistan là quốc gia duy nhất trên thế giới có những hạn chế về giáo dục cho nữ giới. Theo Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hiệp quốc (UNESCO), khoảng 2,5 triệu bé gái và phụ nữ trẻ phải nghỉ học do lệnh cấm. 

leftcenterrightdel
 Một nữ sinh ở Kabul đang học trực tuyến tại nhà - Nguồn ảnh: Al Jazeera

Đặc phái viên Liên hiệp quốc Roza Otunbayeva bày tỏ lo ngại về thế hệ trẻ em gái Afghanistan đang bị tụt lại phía sau. Nhà phân tích Muhammad Saleem Paigir cảnh báo việc loại bỏ phụ nữ và trẻ em gái khỏi giáo dục sẽ là thảm họa đối với Afghanistan. Ông nói: “Chúng tôi hiểu rằng những người mù chữ không bao giờ có thể được tự do và đầy đủ”. Quỹ Nhi đồng Liên hiệp quốc (UNICEF) ước tính việc ngăn cản trẻ em gái được học trung học khiến nền kinh tế Afghanistan thiệt hại khoảng 500 triệu USD mỗi năm.

Không còn được đến trường, nhiều phụ nữ và trẻ em gái vẫn lén lút tìm cách học tập bằng mọi cách. Bahara vẫn cố gắng tiếp tục học tập bằng sách giáo khoa ở nhà. Trong khi đó, cô Maryam Ahmadi - một nữ giáo viên và cũng là một nhà hoạt động vì phụ nữ và trẻ em Afghanistan - cố gắng mở lớp học online cho học sinh.

Cô Maryam Ahmadi chia sẻ: nhu cầu và mong muốn học tập lớn đến mức ngay sau khi lệnh cấm được áp dụng, một số giáo viên đã cùng nhau tổ chức các lớp học trực tuyến. Lúc đầu, đó là một nhóm nhỏ chỉ có vài học sinh, nhưng giờ mỗi giáo viên đều có hàng trăm học sinh. “Chúng tôi dạy tất cả các môn học ở trường trung học và một số khóa học bổ sung, như kỹ năng máy tính. Tin tức về các khóa học của chúng tôi được truyền miệng và ngày càng có nhiều học viên tham gia. Tôi thấy mình thật may mắn khi có được cơ hội này - có thể giúp đỡ một phần tài chính cho gia đình và giúp đỡ những phụ nữ và trẻ em gái khác muốn học tập”.

Hơn 2 năm bị hạn chế hoàn toàn về học tập, làm việc, vui chơi không khác gì như bị giam lỏng trong nhà, nhiều phụ nữ và trẻ em gái Afghanistan gặp vấn đề về sức khỏe tâm thần. Theo số liệu thống kê từ các cơ sở y tế, số phụ nữ Afghanistan tự sát hoặc cố gắng tự kết liễu đời mình tăng mạnh vì những bí bách và cảm giác họ đang lãng phí cuộc đời mình.

Mặc dù biết rất nguy hiểm khi lén lút vượt qua lệnh cấm, nhiều giáo viên ở Afghanistan vẫn âm thầm dạy online cho trẻ em gái. “Đó là một công việc chúng tôi không bao giờ muốn, nhưng không còn cách nào hơn” - cô Maryam Ahmadi nói. 

Theo phụ nữ TPHCM