 |
Bên trong khu nhà lồng ở Hong Kong. Ảnh:Society for Community Organization. |
Ở nhà để cách ly xã hội không phải là một lựa chọn tốt cho Lum. Anh sống ở một trong những "ngôi nhà lồng" của Hong Kong - những căn hộ được chia nhỏ với không gian đủ để kê một chiếc giường và treo ít quần áo. Hàng xóm gần nhất của anh chỉ cách đó vài bước chân.
"Nhà lồng" thường có diện tích không quá 9m2 - chỉ lớn hơn khoảng 2m2 so với hầu hết phòng tù trong thành phố. Phòng tắm chủ yếu được sử dụng chung và thường không có nhà bếp, chỉ có các tấm cắm điện. Những ngôi nhà được phân cách bởi các "bức tường" tạm thời hoặc di động.
Lum - người đang thất nghiệp - cho biết anh trả 232 USD cho một căn hộ được chia cho 10 người. Hoàn cảnh của Lum rất khó khăn, nhưng không hiếm gặp nơi này. 90% người ở Hong Kong hiện sống trong không gian nhỏ hơn 70m2 mà vẫn phải trả giá thuê thuộc hàng đắt đỏ nhất thế giới. Công ty đầu tư bất động sản CBRE cho biết, chi phí trung bình của một ngôi nhà là hơn 1,2 triệu USD vào năm ngoái.
Mọi thứ trở nên tồi tệ hơn khi nhiều khu vực công cộng bị đóng cửa do Covid-19, từ thư viện, công viên cho đến quán bar, nhà hàng. Các cuộc tụ họp công cộng chỉ giới hạn trong bốn người.
Khi Covid-19 "gõ cửa" Hong Kong từ tháng 1, đặc khu ghi nhận ít nhất 1.050 ca nhiễm và 4 trường hợp tử vong. Do đó chỉ một bộ phận nhỏ công dân không đồng ý với lệnh hạn chế. Nhưng điều đó khiến cuộc sống của họ khó khăn hơn.
"Tôi rất cô đơn. Bầu không khí trên đường phố như trước đây không còn nữa. Rất ít người ngồi trong công viên, trẻ em không nô đùa và người già không chơi cầu lông nữa", Lum nói.
 |
Lum Chai, 45 tuổi, đi nhận bữa ăn từ thiện hôm 7/4. Ảnh:CNN. |
Hong Kong là trung tâm tài chính hàng đầu thế giới, nơi xuất thân của những chủ ngân hàng giàu có, sống trong căn hộ đắt đỏ; nhưng cũng là một trong những nơi tồn tại sự bất bình đẳng nhất về kinh tế trên thế giới, nơi ước tính cứ năm người thì có một người sống trong nghèo đói.
Covid-19 chỉ là "giọt nước tràn ly", lộ rõ sự bất bình đẳng của xã hội, khi mà những người nghèo buộc phải ở trong "nhà lồng" của họ. Cheung Lai Hung và Chan Yuk Kuen - hai phụ nữ gần 60 tuổi đã nghỉ hưu - cho hay, kể từ khi xảy ra đại dịch, họ phải ở thêm 10 tiếng mỗi ngày trong căn hộ vỏn vẹn 9m2 của mình. Họ giết thời gian bằng cách xem TV, nghe nhạc hoặc ngủ. "Chúng tôi sợ tình cảnh hiện tại", Cheung nói.
Có một yếu tố khác buộc nhiều người phải ở nhà: thất nghiệp. Jeff Rotmeyer - người sáng lập tổ chức từ thiện Impact HK nhằm hỗ trợ người nghèo - cho biết nhiều người nói họ bị cắt giảm giờ làm, hoặc tệ hơn là mất việc. "Một số người bị đuổi ra khỏi nhà vì không thể trả tiền thuê. Tôi không rõ mọi người có hiểu tình cảnh như ở bờ vực thảm họa của những người sống trong các căn hộ hoặc nhà lồng dưới 9m2", Rotmeyer nói.
"Mất việc và không được hỗ trợ kịp thời sẽ dẫn đến tình trạng vô gia cư. Những chủ nhà này không thông cảm cho mọi người. Họ không do dự đổi ổ khóa và đuổi người thuê ra khỏi phòng nếu họ chậm một tháng tiền thuê nhà", Rotmeyer nói.
 |
Khu nhà lồng chật hẹp giữa Hong Kong. Ảnh:Society for Community Organization. |
Đầu tháng tư, Lum gia nhập một nhóm hơn 100 người xếp hàng nhận một bữa ăn tối miễn phí trong khu phố Tak Kok Tsui, phía tây của Mong Kok và Sham Shui Po - hai trong số những nơi nghèo nhất và đông dân cư ở Hong Kong.
Ông Rotmeyere nói, dòng người kéo dài hơn bình thường, gồm những trung niên như Lum, người về hưu, người già và cả những người vừa thất nghiệp.
Nhu cầu nhận bữa ăn miễn phí lấn át mong muốn tuân thủ cách biệt cộng đồng khi mọi người chen lấn xếp hàng. Chu Kin Lik, một tình nguyện viên Impact HK, 61 tuổi, đứng ở phía trước cố gắng giãn cách mọi người với nhau. "Mọi người có chút hoảng loạn và sợ hãi bởi vì nếu không lấy được thức ăn ở đây, có lẽ họ sẽ nhịn đói. Chúng tôi cố gắng tạo giãn cách xã hội cho những người xếp hàng, nhưng thật khó khăn", Rotmeyere nói.
 |
Chu Kin Lik đảm bảo mọi người giữ khoảng cách an toàn khi họ chờ nhận bữa ăn từ thiện của Impact HK ngày 7/4. Ảnh:CNN. |
Những người xếp hàng nhận đồ miễn phí nhận thức được sự cần thiết của cách biệt cộng đồng. Nhiều người cho biết họ thực hiện vệ sinh tốt hơn, rửa tay thường xuyên hơn theo khuyến cáo của chính phủ. Nhưng dường như ít người thực hiện được việc giữ khoảng cách với người khác tối thiểu 1,5m.
Khi được hỏi về những khó khăn trong việc duy trì khoảng cách thích hợp với những người khác trong không gian sống chật hẹp, một số người trong "nhà lồng" nhún vai nói rằng họ chỉ biết đóng cửa.
Giới chức thành phố đã công bố gói giải pháp 37 tỷ HK$ để cứu vớt tác động kinh tế của đại dịch toàn cầu, bao gồm giảm thuế, hỗ trợ cho thuê đối với người thuê thu nhập thấp, cho vay lãi suất thấp đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, và hỗ trợ 10.000 HK$ (khoảng 1.290 USD) cho công dân trên 18 tuổi.
Tuy nhiên, ít ai để ý về tác động tâm lý của việc tự cách ly trong một không gian chật hẹp và tổn thương về tinh thần trong lúc xa cách xã hội.
 |
Giá nhà trung bình (tính trên 1m2) ở các thành phố lớn. |
Các tổ chức phi chính phủ Hong Kong (NGOs) gần đây dành khoảng 50 triệu HK$/ năm (khảng 6,5 triệu USD/năm) cho sáng kiến thúc đẩy sức khỏe tâm thần và giáo dục công cộng.
Đối với Lum, việc chống chọi với nỗ cô đơn và sợ hãi càng trở nên khó khăn khi anh không thể nói chuyện với gia đình. Anh cố giết thời gian bằng cách ngồi một mình và uống bia. Nhưng anh thừa nhận đó không phải là phương thuốc chữa bách bệnh. "Thật sự rất cô đơn. Tôi mua một vài loại bia sau đó về nhà rồi ngủ. Tôi hy vọng virus này có thể sớm biến mất và Hong Kong có thể trở lại bận rộn và sầm uất như vốn có - một thành phố sôi động.
Theo ione