Nguyễn Lân Dũng, sinh năm 1938 tại xã Ngọc Lập, huyện Mỹ Hào, tỉnh Hưng Yên; là một giáo sư tiến sĩ sinh học, Nhà giáo Nhân dân của Việt Nam. Công tác chính của ông là giảng dạy và nghiên cứu tại Viện vi sinh vật và Công nghệ sinh học thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội. Ông sinh ra trong gia đình có đến 8 người con đều là giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ, giảng viên đại học…
Được thừa hưởng từ nền giáo dục của cha – cố giáo sư, Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân
Trả lời báo Người Lao Động, Giáo sư - tiến sĩ - nhà giáo nhân dân Nguyễn Lân Dũng chia sẻ, hồi ba tôi làm giám đốc giáo dục Liên khu X, lương hằng tháng của cụ chỉ vài chục cân gạo, quá nửa số đó phải để lại nhà cho vợ nuôi đàn con, phần còn lại mang đi công tác.
Thế nhưng vả vượt qua muôn vàn khó khăn trong khói lửa chiến tranh, cố giáo sư Nguyễn Lân không chỉ dốc hết tâm lực xây dựng ngành giáo dục nước nhà mà còn để lại cho đời sau nhiều giáo trình, bộ từ điển quý như Ngữ pháp Việt Nam, từ điển Muốn đúng chính tả...
Bảy con trai của cố giáo sư Nguyễn Lân (từ trái qua): Nguyễn Lân Tuất, Nguyễn Lân Dũng, Nguyễn Lân Cường, Nguyễn Lân Hùng, Nguyễn Lân Tráng, Nguyễn Lân Việt, Nguyễn Lân Trung (riêng người con thứ hai - bà Nguyễn Tề Chỉnh - đã mất)
Chính nghị lực và lửa yêu nghề của giáo sư Nguyễn Lân đã truyền lại cho 8 người con, tất cả đều hiếu học. “Trong thời kỳ khó khăn, mỗi tối, anh em chúng tôi phải ngồi học với cây đèn dầu tự tạo bằng hộp kem đánh răng GIBB đã dùng hết. Gian khổ lắm nhưng ai nấy đều tự giác, hăng hái học tập” - giáo sư Nguyễn Lân Dũng nhớ lại.
Ông tâm sự: “Tôi vẫn nhớ như in lời ba tôi dạy, rằng mình là gia đình cán bộ, không có tiền nên các con cố mà học. Ba mẹ chỉ cho các con tri thức, các con cố học mà thành tài”.
Cố giáo sư Nguyễn Lân và vợ - bà Nguyễn Thị Tề là những tấm gương sáng trong gia đình
GS Nguyễn Lân cùng vợ là một tấm gương về nếp sống giản dị, tiết kiệm, không màng công danh phú quý, luôn khoan dung đối với những người xung quanh. Với các con, cha mẹ còn là những nhà tâm lý tuyệt vời, hiếm khi nặng lời mà luôn giải thích cho con hiểu đúng lẽ phải.
Áp dụng truyền thống gia đình dạy dỗ con cái
Hình mẫu đại gia đình lớn ảnh hưởng sâu sắc tới cách nuôi dạy hai con của GS Nguyễn Lân Dũng và vợ là PGS . TS Nguyễn Kim Nữ Hiếu (nguyên PGĐ BV Quân y 108). Noi theo ba mẹ, ông không ép con cái học hành, chọn ngành, mà chỉ khuyên nhủ các con thấy được điều hay lẽ phải, cố gắng tạo điều kiện cho các con học tốt. Ông Dũng quan niệm rằng, giữa việc khuyến khích cái tốt và trấn áp cái sai thì cách thứ nhất luôn là cách đúng đắn nhất.
Theo giáo sư, đánh mắng con cái là hạ sách và rất ít tác dụng. Trẻ em cần sự yêu mến, sự động viên và rất kỵ sự ghét bỏ, sự đánh mắng.
Bên cạnh đó, việc chọn bạn cho con là việc rất cần làm, nhưng điều này không dễ gì khi không nâng cao được chất lượng học sinh ở bậc phổ thông. Các cụ thường dạy: “Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng”... Sự thương yêu và gương mẫu của bố mẹ có hiệu quả giáo dục tốt hơn rất nhiều so với sự đánh mắng nặng nề.
GS. NGND Nguyễn Lân Dũng chi sẻ: “Con gái tôi thời học cấp III được học ở khoa chuyên của ĐH Khoa học Tự nhiên nên khá thuận lợi. Khi đang học lớp 12, cháu đã cùng vài bạn dịch một tác phẩm tiếng Anh khá dày và khá khó cho NXB Tri thức. Cháu rất thích thú với công việc này và nhờ đó khi sang Mỹ học Tiến sĩ về ngoại ngữ chuyên ngành, cháu rất thuận lợi.
Tôi nghĩ ở tuổi các cháu thì sự động viên, tạo điều kiện, thời gian cho học tập là quan trọng hơn so với sự theo dõi quá chặt chẽ để uốn nắn. Khi con mình đủ lớn cần tôn trọng, đừng gò ép theo tư duy có thể không còn thích hợp của mình".
Bà Nguyễn Kim Nữ Hiếu, phu nhân của GS Lân Dũng rất thành công trong việc "giữ lửa" gia đình bằng tấm lòng nhân hậu, giỏi giang. Ông bà thống nhất là phải luôn phấn đấu học tập thật tốt mới có thể cống hiến được nhiều và phải có một gia đình hạnh phúc để làm chỗ dựa tinh thần, cũng là môi trường tốt cho con cái trưởng thành.
Ít tai biết rằng, để giữ “nếp nhà”, cô con gái của GS Nguyễn Lân Dũng khi làm việc ở nước ngoài với mức lương 3.000 USD/tháng vẫn về Việt Nam làm việc với một mức lương 3 triệu đồng/tháng.
Theo Gia đình Việt Nam