Bữa ăn hàng ngày thường không cung cấp đủ các vi chất cần thiết cho cơ thể, đặc biệt là đối với phụ nữ mang thai nhu cầu về năng lượng và các chất dinh dưỡng đòi hỏi cao hơn mức bình thường, vì chẳng những phải đảm bảo cho các hoạt động của cơ thể, sự thay đổi về sinh lý của người mẹ, sự tăng về khối lượng của tử cung, mà còn cần thiết cho sự phát triển của thai nhi và tạo sữa cho con bú.
Theo kết quả một cuộc điều tra của Mỹ cho thấy, khoảng 50% bà bầu hấp thu quá ít canxi, magiê, sắt, kẽm trong các bữa ăn hàng ngày... Vì thế, các bác sĩ khuyến cáo mẹ bầu nên uống bổ sung thêm các vitamin và khoáng chất khi mang thai.
Acid folic/Vitamin B9
Theo các chuyên gia, acid folic rất cần thiết cho cơ thể, nhất là với phụ nữ có thai. Việc thiếu chất này có thể gây ra bệnh thiếu máu nguyên hồng cầu khổng lồ và nhiều vấn đề khác. Thiếu acid folic làm giảm tốc độ tổng hợp ADN và hoạt động phân bào trong mỗi tế bào. Với phụ nữ mang thai, acid folic còn giúp giảm nguy cơ dị tật do khiếm khuyết ống thần kinh thai nhi. Tuy nhiên, khi cơ thể thừa acid folic cũng có thể gây ra chứng ngứa, nổi ban, nổi mề đay và rối loạn tiêu hóa. Do vậy, tùy tình trạng cơ thể và sức khỏe của từng thai phụ, bác sĩ sẽ chỉ định liều lượng cho phù hợp.
Thời gian bổ sung: Thai phụ nên bổ sung Axit Folic từ 3 tháng trước khi mang thai và 3 tháng đầu của thai kỳ. Theo khuyến cáo của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch Hoa Kỳ (CDC), thai phụ nên bổ sung Axit Folic hằng ngày, chậm nhất là một tháng trước khi mang thai.
Sắt
Trong mỗi giai đoạn của thai kỳ, nhu cầu sắt của mẹ bầu lại khác nhau. Nhu cầu về sắt sẽ gia tăng sau tuần thai thứ 20 để đáp ứng đủ lượng máu, tránh nguy cơ thiếu máu cho mẹ và sự phát triển bình thường của bé. Sau tuần thai thứ 20, khối lượng máu trong cơ thể người mẹ cần tăng gấp đôi để cung cấp đủ chất dinh dưỡng và oxy nuôi em bé. Sắt có trong đa số thực phẩm có nguồn gốc động vật và ở dạng dễ hấp thu hơn nhiều so với sắt trong thực phẩm nguồn gốc thực vật. Sắt có nhiều trong sữa, thịt bò, nghêu, sò, tôm, cá mòi, cá hồi, trứng…; các loại rau có lá màu xanh đậm; các loại quả như nho, chà là, chuối...
Thời gian bổ sung: Theo như Tổ chức Y tế thế giới đã khuyến cáo, phụ nữ lần đầu tiên phát hiện có thai nên sử dụng viên sắt mỗi ngày, uống kéo dài tới sau khi sinh một tháng. Liều bổ sung là 60mg sắt kèm theo acid folic 400mcg mỗi ngày. Ngoài ra cũng nên sử dụng các thực phẩm có tăng cường sắt, acid folic cho phụ nữ mang thai.
Canxi và vitamin D3
Cơ thể em bé cần rất nhiều calci để phát triển hệ xương. Calci sẽ được lấy từ cơ thể của người mẹ. Vì thế, mẹ bầu cần bổ sung đầy đủ calci trong suốt thai kỳ. Thiếu calci là nguyên nhân hàng đầu khiến các bà bầu bị loãng xương khi đến tuổi trung niên. Vitamin D giúp hấp thụ calci tốt hơn, thuận lợi cho quá trình tạo xương cho bé. Không những thế, vitamin D còn giúp ổn định huyết áp cho bà bầu. Vì vậy, mẹ bầu cần bổ sung cả Calci và vitamin D3 trong thai kỳ.
Thời gian bổ sung: Thông thường vào tháng thứ 4 của thai kỳ người mẹ nên uống canxi để cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho cả mẹ và bé.
DHA và EPA
DHA và EPA là những dưỡng chất quan trọng đối với sự phát triển và chức năng của não, thần kinh và mắt của em bé. Thậm chí, những dưỡng chất này còn có thể ngăn ngừa sinh non, giúp người mẹ giảm trầm cảm khi mang thai và sau khi sinh, giảm nguy cơ mắc chứng tiền sản giật trong thai kỳ. DHA có nhiều trong sữa, các loại cá béo như cá basa, cá ngừ, cá hồi, cá mòi, lòng đỏ trứng, tôm…
Để có một thai kỳ khỏe mạnh, các mẹ bầu nên chuẩn bị ít nhất 3 tháng trước khi có thai. Ngoài việc tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh, sinh hoạt điều độ, tiêm vaccine phòng bệnh, tốt nhất mẹ bầu bổ sung thêm các loại vitamin, khoáng chất để giúp bé yêu khỏe mạnh và thông minh ngay từ trong bụng mẹ.
Thời gian bổ sung: Chức năng thị giác và thính giác của trẻ bắt đầu hình thành và phát triển mạnh vào tuần thai thứ 12, vì thế DHA nên được bổ sung bắt đầu từ thời điểm này. Đến tam cá nguyệt thứ 3, việc cung cấp đủ DHA sẽ giúp trẻ hình thành đầy đủ và phát triển tư duy hoàn thiện.
Thảo Hương