Xã hội đa dạng, không gia đình nào giống gia đình nào. Người xưa thường bảo, trẻ theo cha, già theo con, ai rồi cũng sẽ già, đến một lúc nào đó, cha mẹ phải dựa dẫm vào con cái. Một lúc nào đó (thời điểm) thì không ai khẳng định được, có cha mẹ sống khỏe đến 70-80 mà không phải dựa dẫm vào con, nhưng có người mới 60, vì lý do sức khỏe đã phải sống nhờ con cái.

Cha mẹ theo nghiệp kinh doanh thường mong con cái trưởng thành có thể đảm đương việc gia đình. Tuy nhiên có gia đình, nhờ được con, có thể giao việc làm và hoàn toàn tin tưởng nơi con, nhưng có gia đình không thể.

leftcenterrightdel
 Ảnh minh họa

Vợ chồng nhà nọ mở doanh nghiệp, làm ăn nuôi 4 con tốt nghiệp đại học. Những tưởng khi con cái trưởng thành, ông bà sẽ giao cơ ngơi lại để có thời gian rảnh rỗi đi du lịch đây đó. Vậy mà không! Người ta vẫn thấy vợ chồng đã có tuổi suốt ngày túi bụi công việc. Ông lo đối ngoại, tìm đầu vào, đầu ra cho sản phẩm; bà đối nội coi trong ngó ngoài, quản lý sổ sách tiền bạc.

Hỏi sao không nhờ các con, bà thở dài. Ông bà có 2 anh con trai. 1 anh học mỹ thuật, nếu không suốt ngày giam mình trong phòng để vẽ vời thì lại ba lô khăn gói lên đường tìm cảm hứng sáng tác. 1 anh theo nghề sư phạm, bận bịu dạy chính khóa, dạy thêm. 2 cô con gái cũng thế, 1 cô học tiếng Anh đi làm công ty du lịch, 1 cô học ngữ văn ra trường bây giờ chỉ mộng mơ và làm thơ.

Bà than thở, 4 đứa con mà không đứa nào học ngành tài chính, kinh tế, ít ra cũng làm được công việc kế toán, không phải thuê người.

Rút kinh nghiệm những người đi trước, nhiều cha mẹ bây giờ không cho con cái tự ý chọn ngành nghề nữa mà... quyết định luôn. Cha mẹ kinh doanh thì con phải học tài chính, quản trị kinh doanh hay kinh tế, luật… Ra trường không cần phải xin việc nơi nào, về nhà có ngay công ăn việc làm.

Có gia đình may mắn, con học xong ở nước ngoài về kế thừa việc kinh doanh của ông bố. Lại có đứa con đã không chịu về làm việc cho cha mẹ mà còn xin đi học tiếp ngành khác. Ông bạn tôi kể chuyện, con trai cao 1,8 mét, đẹp trai ngời ngời. Học xong ngành tài chính, cậu xin cha mẹ cho đi… đóng phim. Cậu còn biện luận: đóng phim nổi tiếng nhiều người biết, làm ngành nghề quấn mô-tơ như cha mẹ ai mà biết đến!

Lại có ông bạn than thở 3 đứa con mà chẳng nhờ được đứa nào. Cũng may mà chúng chưa phá, chưa "nã tiền" cha mẹ. Con cái đã không chịu làm ăn mà còn chơi bời thì nguy cơ trắng tay khi về già hoàn toàn có thể.

Cũng có ông bố kia tính toán kỹ, đầu tư cho con học ngành du lịch (ở nước ngoài) dự tính khi con tốt nghiệp ông sẽ chuyển loại hình kinh doanh. Bao nhiêu năm lăn lộn thương trường, ông biết ngành kinh doanh của ông không còn “ăn” nữa. Trong quá trình chuyển tiếp, ông kịp thời mua đất, chuẩn bị cho con kế tục, ông bán các cửa hàng, lấy tiền đầu tư xây 2 khách sạn.

Không biết tương lai thế nào, nhưng dù sao ông đã tính rất kỹ về nguồn nhân lực kế thừa và dự đoán kinh doanh khách sạn không nhọc bằng việc ông phải quản lý 2-3 cửa hàng, lúc nào cũng nơm nớp lo hàng lên giá, xuống giá, tồn kho…

Chị bạn tôi tính còn kỹ hơn. Chị là dược sĩ, đầu tư cho 2 con học nước ngoài, 1 bác sĩ, 1 nha sĩ. Tốn kém không biết bao nhiêu tiền bạc nhưng giờ đây chị thở phào nhẹ nhõm vì con có công việc làm tốt, lương cao. Cho dù không muốn qua nước ngoài sống cùng con nhưng chị tạm yên đường con cái, hài lòng vì có người kế tục ngành y.

Có thể thấy, gia đình luôn là chỗ dựa vững chắc cho con cái nếu cha mẹ đầu tư đúng hướng và biết tính ý từng đứa con. Nhiều người kết luận, được mất trong cuộc đời khi về già phần lớn quyết định ở nơi con cái. Bao nhiêu năm cày cuốc, cơ ngơi giao lại cho con, nếu con khuếch trương được, cha mẹ hãnh diện trong lòng và an tâm tuổi già, nếu con không kế tục được coi như… thua.

Con không khôn khéo hay học kém thì vẫn còn con mình, chứ con hư là mất con - một ông đã khẳng định như vậy từ chính cuộc đời ông. Giờ đây vợ chồng ông đang đứng gần vực thẳm, đứa con trai đầu có nguy cơ bỏ học và theo băng nhóm, đứa con trai sau thì vướng vào rắc rối tình cảm với một người phụ nữ hơn nhiều tuổi và có cuộc sống phức tạp. Đã thế, phần hùn hạp làm ăn của vợ chồng ông với cô em gái coi như mất trắng vì cô ấy vỡ nợ.

Con cái là tài sản, đầu tư cho con cái cũng chính là đầu tư lâu dài cho tương lai khi về già. Ai cũng biết điều ấy, nhưng không phải ai cũng có chiến lược đúng.

Trong quá trình kinh doanh, việc xây dựng kế hoạch và kiểm soát rủi ro là quan trọng, nuôi dạy con cái cũng vậy, chăm sóc con từ khi con nhỏ và quá trình dạy dỗ con nên người cũng giống một chiến lược kinh doanh, sẽ thu lợi nhuận cao, nếu đầu tư đúng. Tuy nhiên, cũng có người nhận xét, ai cũng có phước phần cả, mình cứ làm hết sức của mình trong việc nuôi dạy con cái, còn chúng tốt đẹp hay không thì... hên xui.

Theo phụ nữ TPHCM