Vào năm 2019, chi phí trung bình để nuôi dạy một đứa trẻ đến năm 18 tuổi ở Trung Quốc là 485.000 NDT (hơn 75.500 USD), cao gấp 6,9 lần GDP bình quân đầu người ở quốc gia này (70.300 NDT),
Theo báo cáo được công bố hôm 22/2 bởi Tổ chức nghiên cứu dân số YuWa, số tiền này cũng cao hơn nhiều nước, bao gồm Mỹ, Pháp, Đức và Nhật Bản, Global Times đưa tin.
 |
|
Một em bé sơ sinh trong bệnh viện ở Trung Quốc. Ảnh:VCG.
|
Chi phí nuôi con khổng lồ
Nhóm nghiên cứu thực hiện báo cáo được thành lập bởi các nhà nhân khẩu học và kinh tế học, bao gồm giáo sư kinh tế tại ĐH Bắc Kinh Liang Jianzhang.
Báo cáo so sánh số liệu với 13 quốc gia khác nhau ở châu Âu, châu Á và châu Mỹ. Trong đó, Trung Quốc đứng thứ 2 danh sách về việc chi tiêu nuôi dạy trẻ đến năm 18 tuổi.
Hàn Quốc đứng đầu bảng với số tiền gấp 7,79 lần GDP bình quân đầu người. Đây cũng là quốc gia có tỷ lệ sinh thấp nhất thế giới, chỉ 0,84 vào năm 2020.
Vào năm 2015, chi phí nuôi dạy một đứa trẻ từ sơ sinh đến 18 tuổi ở Mỹ gấp 4,11 lần GDP bình quân đầu người. Con số này là 5,25 lần ở Anh vào năm 2021 và 3,64 lần ở Đức vào năm 2018.
Báo cáo cũng ước tính chi phí nuôi dạy trẻ ở khu vực thành thị và nông thôn Trung Quốc dựa trên thu nhập hộ gia đình và chi tiêu tiêu dùng do Cục Thống kê Quốc gia công bố.
 |
|
Hai người phụ nữ ngồi cùng con nhỏ trong một công viên ở Bắc Kinh. Ảnh:AFP.
|
Cụ thể, ở thành thị, chi phí trung bình để gia đình một một con đến năm 18 tuổi là 630.000 NDT. Gia đình ở nông thôn chỉ tốn 300.000 NDT.
Thượng Hải đứng đầu trong số các thành phố Trung Quốc với chi phí nuôi dạy trẻ trung bình là 1,03 triệu NDT (khoảng 163.000 USD). Bắc Kinh xếp sau với số tiền 969.000 NDT.
Trong khi đó, các gia đình ở khu tự trị Tây Tạng chi trung bình 293.000 NDT để nuôi dạy đứa trẻ đến năm 18 tuổi.
Cản trở tỷ lệ sinh
Báo cáo cho rằng chi phí nuôi dạy con cái cao là một trong những yếu tố chính gây cản trở các cặp vợ chồng tính đến chuyện sinh đẻ.
Trong cuộc họp báo vào ngày 20/1, Yang Jinrui, một quan chức của Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc, nói rằng mong muốn sinh con của người dân tiếp tục giảm.
Ngoài ra, tổng cộng 8,14 triệu cuộc hôn nhân được đăng ký vào năm 2020, ít hơn 1,13 triệu so với năm 2019. Đây là năm thứ 7 giảm liên tiếp kể từ năm 2013. Tổng tỷ lệ sinh của Trung Quốc là 1,15, thuộc hàng thấp nhất thế giới.
Ông Liang cảnh báo rằng nếu không có biện pháp hữu hiệu để cải thiện tỷ lệ sinh, Trung Quốc sẽ phải đối mặt với tình trạng còn tồi tệ hơn Nhật Bản vào năm 2005, khi mà tỷ lệ sinh giảm xuống mức 1,26.
 |
|
Tỷ lệ sinh ở Trung Quốc giảm 7 năm liên tiếp. Ảnh:Wu Hong/EPA.
|
Trao đổi với Global Times, giáo sư cho biết Nhật Bản, quốc gia được mệnh danh là xã hội siêu già, đã trải qua tỷ lệ sinh thấp kỷ lục cách đây 30 năm. Tuy nhiên, nước này đã cố gắng giữ tỷ lệ sinh ở mức 1,3 vào năm 2021, trong khi Trung Quốc chỉ là 1,15.
Vào năm 2040, Trung Quốc sẽ phải đối mặt với tình hình còn tồi tệ hơn so với Nhật Bản. Nếu Trung Quốc không cải thiện được tỷ lệ sinh, dân số già sẽ tăng vọt, tốc độ tăng trưởng kinh tế cũng như đổi mới yếu và chậm hơn, theo giáo sư.
Giải pháp cấp thiết
Báo cáo kêu gọi Trung Quốc sớm có biện pháp giảm chi phí nuôi dạy trẻ em, từ đó khuyến khích nhiều ca sinh hơn. Báo cáo cũng chỉ ra các nước phương Tây chỉ chi khoảng gấp 2-4 lần GDP bình quân đầu người để nuôi dưỡng một đứa trẻ, thấp hơn nhiều so với xứ tỷ dân.
Các đề xuất cụ thể bao gồm trợ cấp tiền mặt hàng tháng 1.000 NDT/đứa trẻ đối với các cặp vợ chồng có 2 con, và 2.000 NDT cho cặp từ 3 con trở lên. Hoạt động sẽ duy trì đến khi con cái của họ tròn 20 tuổi.
Thuế thu nhập và các khoản thanh toán an sinh xã hội nên được giảm 1/2 hoặc miễn phí cho gia đình có 2 con trở lên. Báo cáo lưu ý rằng những biện pháp như vậy dự kiến sẽ làm tăng số trẻ sơ sinh mỗi năm thêm 2 triệu bé.
Một trong những nguyên nhân khiến tỷ lệ sinh ở siêu đô thị thấp hơn rất nhiều so với thành phố vừa, nhỏ là giá nhà và chi phí sinh hoạt đắt đỏ.
Tổng tỷ lệ sinh ở Trung Quốc vào năm 2020 là 1,3. Tuy nhiên, ở Thượng Hải và Bắc Kinh, con số này lần lượt là 0,74 và 0,87, mức thấp nhất đối với các thành phố lớn trên thế giới, theo kết quả điều tra dân số lần thứ 7.
 |
|
Một người phụ nữ bế đứa trẻ sinh vào ngày Quốc khánh Trung Quốc (1/10) ở Thành Đô (tỉnh Tứ Xuyên), năm 2019. Ảnh:Wang Hongqiang.
|
Báo cáo hôm 22/2 cũng kêu gọi trợ cấp lãi suất vay thế chấp cho các cặp vợ chồng có 2 con trở lên, hoặc giảm giá khi họ mua nhà. Đồng thời, báo cáo kêu gọi xây dựng thêm nhiều trung tâm chăm sóc trẻ từ sơ sinh đến 3 tuổi.
Ông Liang cho biết 3 biện pháp chính - thưởng tiền mặt, trợ cấp nhà ở và trung tâm chăm sóc trẻ sơ sinh - dự kiến sẽ tiêu tốn khoảng 5% GDP của Trung Quốc hàng năm, nhưng có thể nâng tỷ lệ sinh ở nước này bằng các quốc gia phát triển khác.
Kể từ khi Trung Quốc cho phép các cặp vợ chồng đẻ tối đa 3 con vào tháng 5/2021, một số tỉnh và thành phố đã triển khai các biện pháp khuyến khích sinh nở.
Các cặp vợ chồng ở một ngôi làng tại tỉnh Quảng Đông nhận được tới 3.300 NDT/tháng (510 USD) cho mỗi đứa trẻ sinh ra từ ngày 1/9/2021.
Tháng 7/2021, thị trấn Phàn Chi Hoa (tỉnh Tứ Xuyên) tuyên bố phát 500 NDT/bé hàng tháng cho các gia đình có từ 2 con trở lên. Hoạt động sẽ duy trì đến năm đứa trẻ lên 3 tuổi.
Theo Zing