Tự chủ kinh tế
Trước năm 1914, ly hôn ở Vương quốc Anh cực kỳ hiếm, khi trong thập kỷ đầu tiên của thế kỷ 20, cứ 450 cuộc hôn nhân thì mới có 1 trường hợp ly hôn. Hiện nay, mỗi năm ở Anh có hơn 100.000 vụ ly hôn.
Heidi Kar, nhà tâm lý học kiêm chuyên gia về bạo lực gia đình tại Trung tâm Phát triển Giáo dục ở Mỹ, giải thích rằng không phải ngẫu nhiên mà các trường hợp ly hôn gia tăng cùng lúc với việc giải phóng phụ nữ. Theo bà, việc phụ nữ tham gia lực lượng lao động giúp họ chủ động rời bỏ một cuộc hôn nhân không hạnh phúc. Điều này cũng giúp giải thích lý do phụ nữ có trình độ đại học lại dễ đưa ra quyết định ly hôn hơn những người ở trình độ học vấn thấp hơn. Cho dù là ở đâu, phụ nữ có đủ khả năng kinh tế và trình độ học vấn cao thì có xu hướng ly hôn cao hơn những phụ nữ không thể tự chủ kinh tế.
Yếu tố cảm xúc
Với nhiều phụ nữ, kỳ vọng hôn nhân không như mong muốn có thể khiến họ muốn ly hôn. Theo các chuyên gia, phụ nữ thường có kỳ vọng cao hơn nam giới trong việc đáp ứng nhu cầu cảm xúc và điều này có thể khiến họ thất vọng sau khi kết hôn. Chuyên gia Gilza Fort-Martinez tại Florida, Mỹ, cho biết nam giới thường có trí tuệ cảm xúc thấp hơn phụ nữ. Điều này có thể khiến người bạn đời cảm thấy không được hỗ trợ và phải "lao động cảm xúc" (emotional labour) nhiều.
Trí tuệ cảm xúc cao hơn cũng đồng nghĩa với việc phụ nữ dễ dàng thích ứng với các vấn đề và mối quan hệ "báo động". Trong khi đó, khuynh hướng trở thành người giao tiếp chính có nghĩa là phụ nữ cũng có thể là người đầu tiên nêu vấn đề, để rồi cùng dẫn đến ly thân hoặc ly hôn. Ngoài ra, phụ nữ có xu hướng nhận được lợi ích tình cảm ít hơn trong hôn nhân. Điều này có thể khiến cuộc sống độc thân hấp dẫn hơn trong mắt họ. Trong khi đàn ông đã kết hôn hưởng nhiều lợi ích, như sống lâu hơn và kiếm nhiều tiền hơn, phụ nữ thường phải chịu gánh nặng việc nhà và nuôi dạy trẻ, điều có thể khiến những người ra ngoài làm việc bị quá tải và căng thẳng.
Phụ nữ cũng được quyền nuôi con trong đa số các vụ ly hôn. Vì vậy, họ có thể cảm thấy ít mất mát hơn nam giới khi ly hôn. Bằng chứng cho thấy trong thời gian ngắn sau khi ly hôn, sức khỏe tổng thể của đàn ông giảm sút nhiều hơn và cũng cảm thấy cô đơn hơn. Tuy nhiên theo thời gian, phụ nữ là người chịu những tác động lâu dài, như mất quyền sở hữu nhà, giảm khả năng tài chính và tăng căng thẳng từ cuộc sống làm mẹ đơn thân. Bất chấp những điều này, chỉ 27% phụ nữ hối tiếc khi ly hôn, so với con số 39% ở nam giới.
Giải pháp tài chính
Đệ đơn ly hôn không đồng nghĩa với việc muốn kết thúc hôn nhân. Trong khi nghiên cứu cho thấy phụ nữ có nhiều khả năng đề xuất ly hôn hơn, cũng có những người không chọn kết thúc mối quan hệ. Katie Spooner, Trưởng ban Luật gia đình tại Winckworth Sherwood ở London, Anh, cho biết phụ nữ thường có nhiều động lực hơn nam giới trong việc giải quyết các vấn đề về tình trạng hôn nhân. Nhiều nam giới vẫn hạnh phúc khi ly thân nhưng với phụ nữ, nhu cầu ly hôn có thể bức thiết hơn. Spooner cho biết, ly hôn vẫn là một yêu cầu bắt buộc để làm đơn xin tài chính - quy trình ràng buộc về mặt pháp lý để phân chia tài chính sau khi chia tay.
Điều này có nghĩa là phụ nữ ly thân với chồng mà không có thỏa thuận ly hôn có nguy cơ gặp khó khăn về tài chính, vì họ có thể không có quyền hợp pháp với tài sản hôn nhân hoặc được hỗ trợ tài chính cho đến khi có thỏa thuận ly hôn chính thức. Nộp đơn ly hôn có thể là lựa chọn duy nhất để phụ nữ đảm bảo tài sản, ngay cả khi họ không muốn chấm dứt mối quan hệ ngay từ đầu.
Nguyễn Ngọc