Gian nan nghề giao hàng làm đến chết ở Hàn Quốc

Nhiều người giao hàng làm việc đến kiệt sức ở Hàn Quốc - ẢNH CHỤP MÀN HÌNH KOREA TIMES

“Không ngạc nhiên”

Nhu cầu về hàng hóa được giao tận nhà tăng vọt trong bối cảnh đại dịch Covid-19 lan rộng khắp nơi. Điều này mang đến nhiều lợi nhuận cho các công ty logistics (hậu cần), nhưng năm 2020 chứng kiến ít nhất 15 người giao hàng làm việc đến chết ở Hàn Quốc.

Theo báo cáo của một nghiệp đoàn đại diện cho nhân viên giao hàng, đa số trường hợp tử vong là vì “kwarosa”, một thuật ngữ tiếng Hàn dùng để chỉ làm việc quá sức dẫn đến đột tử do suy tim hoặc đột quỵ.

Trong một trường hợp cụ thể, người giao hàng 36 tuổi họ Kim trước khi chết đã giao 420 kiện hàng trong vòng 24 giờ. Đó không phải là ngày duy nhất mà là một chuỗi nhiều ngày liền anh Kim phải làm việc không ngừng nghỉ. Một trường hợp khác là một người giao hàng đã tự tử và để lại thư tuyệt mệnh, cho rằng anh không thể tiếp tục chịu đựng điều kiện làm việc quá khắc nghiệt, theo báo cáo của nghiệp đoàn.

“Tôi cũng không ngạc nhiên nếu một người trong số chúng tôi chết. Số lượng đơn hàng trở nên quá nhiều kể từ khi Covid-19 bùng phát. Việc về nhà để ăn tối với các con tôi đã trở thành giấc mơ xa vời”, một bà mẹ đơn thân tên Choi Ji-na (43 tuổi) làm nghề giao hàng nói với tờ The New York Times.

Một người lái xe giao hàng ở Hàn Quốc - REUTERS

Tuy nhiên, bà Choi và những người giao hàng khác ở Hàn Quốc cho biết họ cảm thấy may mắn khi có việc làm trong bối cảnh tỷ lệ thất nghiệp ngày càng gia tăng. Họ biết rõ rủi ro đột tử vì làm việc quá sức nhưng cũng cảm thấy tự hào góp phần ngăn chặn dịch Covid-19 lây lan bằng cách giao hàng nhanh chóng để mọi người an tâm ở nhà.

Hồi tháng 10.2020, CJ, công ty logistics hàng đầu Hàn Quốc, đưa ra lời xin lỗi công khai về cái chết của 5 người giao hàng. Công ty với hơn 20.000 nhân viên giao hàng thông báo đã thảo luận về việc bồi thường cho các gia đình và cam kết sẽ cải thiện điều kiện làm việc, theo Reuters.

Lỗ hổng pháp lý

Cái chết của những người giao hàng phơi bày vấn đề tuyển dụng và lỗ hổng pháp lý dẫn đến tình trạng quyền lợi của người lao động không được đảm bảo. Theo The New York Times, gần 54.000 người giao hàng ở Hàn Quốc được phân loại là “lao động tự do” nên không được hưởng quyền lợi theo luật lao động như nhân viên toàn thời gian của công ty. Các quyền lợi về làm thêm giờ, nghỉ phép được trả lương và bảo hiểm tai nạn nghề nghiệp hầu như không có.

Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in cũng đã kêu gọi cải tổ điều kiện làm việc, đồng thời lưu ý các nhân viên giao hàng đã phải chịu đựng nhiều áp lực và khó khăn tồi tệ nhất vì đại dịch Covid-19.

Vào tháng 12.2020, quốc hội Hàn Quốc thông qua một số dự luật sửa đổi trong bộ luật lao động, nhằm tăng cường quyền lợi bảo hiểm cho một số nghề đặc thù như nhân viên giao hàng. Luật sửa đổi sẽ có hiệu lực vào ngày 1.7 đối với nhân viên giao hàng của các công ty logistics và ngày 1.1.2022 đối với người giao hàng cho các ứng dụng điện thoại.

Luật sửa đổi mang lại nhiều quyền hơn cho người giao hàng, chẳng hạn họ có thể yêu cầu công ty nộp đơn đăng ký để được hưởng các quyền lợi bảo hiểm khác nhau. Tuy nhiên, người sử dụng lao động vẫn có thể khai thác lỗ hổng pháp lý là điều khoản miễn trừ hiện hữu, theo trang UPI. Theo điều khoản này, người lao động vẫn có thể nộp đơn xin miễn trừ bảo hiểm. Truyền thông Hàn Quốc đưa tin những người giao hàng làm việc đến chết được cho là đã “bị buộc” phải nộp đơn xin miễn các quyền lợi bảo hiểm.

Trong tháng 1, những người giao hàng đã tiến hành hàng loạt cuộc biểu tình và đình công, dẫn đến việc các công ty hứa hẹn giảm giờ làm việc.

Theo thanhnien