Chị Thoại Giang, hiện làm việc cho Chính phủ Australia với nhiều năm kinh nghiệm ở lĩnh vực giáo dục, chia sẻ cách tuyển sinh ngành y ở nước này, nhân tranh cãi về việc bỏ môn Sinh trong thi đầu vào Y khoa tại một số trường ở Việt Nam.

Nhiều đại học ở Việt Nam gần đây mở rộng xét tuyển Y khoa bằng các tổ hợp không có môn Sinh, gây nên cuộc tranh luận khá sôi nổi. Vì Sinh học trước nay được coi là môn thi không thể thiếu nếu muốn ứng tuyển vào ngành Y.

Là một trong những quốc gia có nhiều trường đại học đào tạo ngành Y tốt nhất thế giới như Đại học Melbourne, Đại học Sydney... Australia thu hút nhiều sinh viên quốc tế du học Y khoa. Nước này cũng có quy trình tuyển chọn sinh viên Y khắt khe và khoa học.

Học sinh phổ thông ở Australia muốn vào Y khoa phải vượt qua quá trình tuyển sinh gắt gao, thông thường gồm ba yêu cầu: Thứ hạng tốt nghiệp (ATAR) top đầu; Điểm kiểm tra năng khiếu y học (UCAT) và Phỏng vấn.

ATAR (Australian Tertiary Admission Ranking)

ATAR là thứ hạng tốt nghiệp phổ thông. Để vào Y khoa, thí sinh phải đạt ATAR ít nhất 98, nghĩa là nằm trong top 2% học sinh tốt nghiệp có thành tích tốt nhất toàn bang.

Trừ thủ đô Canberra không thi tốt nghiệp phổ thông, hầu hết bang khác ở Australia thi tốt nghiệp sáu môn gồm Tiếng Anh và năm môn tự chọn.

Tiếng Anh (tương tự môn Văn ở Việt Nam) là môn bắt buộc duy nhất. Học tiếng Anh mang tới cơ hội phát triển những kỹ năng hỗ trợ trong suốt cuộc đời. Tiếng Anh mở rộng hiểu biết văn hóa và giúp ích cho các môn học khác.

Nếu muốn vào Y khoa, trong năm môn tự chọn bắt buộc phải có Hóa. Hiểu biết rõ ràng về hóa học rất quan trọng đối với học y, vì cơ thể con người là một "lò" phản ứng hóa học.

Toán, Sinh và Lý là các môn được khuyến khích nhưng không bắt buộc. Các trường đại học cho rằng những môn này sẽ giúp sinh viên có lợi thế khi học y.

Toán học cần thiết với một chuyên gia y tế, giúp tính toán liều lượng, nồng độ thuốc...

Kiến thức về Sinh học giúp sinh viên hiểu các khái niệm về sức khỏe và bệnh tật, cấu trúc cơ thể và cơ chế sinh lý của nó.

Tất cả thiết bị y khoa hiện đại và cách vận hành đều dựa trên những quy luật vật lý. Vì vậy, sinh viên Y cần có kiến thức vật lý cơ bản.

Tóm lại để được nhận vào Y khoa, học sinh Australia bắt buộc phải thi tốt nghiệp môn Tiếng Anh và Hóa. Các em thường chọn thêm Toán, Sinh, Lý. Môn tự chọn cuối cùng thường là môn học sinh đam mê, nhằm mang lại kết quả ATAR cao nhất.

UCAT (University Clinical Aptitude Test)

UCAT là bài kiểm tra năng khiếu y học dùng để tuyển sinh các ngành liên quan tới chăm sóc sức khỏe như Y khoa và Nha khoa. Bài kiểm tra UCAT được dùng để đánh giá IQ, tư duy phản biện, toán học cơ bản, khả năng hiểu biết trình tự và đoán trước sự thay đổi trình tự, cũng như khả năng áp dụng linh hoạt nguyên tắc đạo đức và luân lý trước những tình huống mới.

Bài thi UCAT dài hai tiếng trên máy tính với hơn 200 câu hỏi và đáp án tự chọn, chia làm năm phần:

Lý luận ngôn ngữ đánh giá khả năng đọc, hiểu và suy nghĩ về thông tin được trình bày trong các đoạn văn. Các câu hỏi liên quan tới kỹ năng lập luận phản biện, yêu cầu thí sinh suy luận và rút ra kết luận từ thông tin được cho.

Ra quyết định đánh giá khả năng áp dụng logic để đưa ra quyết định hoặc kết luận, dựa trên lập luận và phân tích thống kê. Các câu hỏi trong phần này được trình bày dưới dạng văn bản, biểu đồ, số liệu, đồ thị.

Suy luận định lượng đánh giá khả năng sử dụng kỹ năng số để giải quyết vấn đề của thí sinh. Tuy nhiên, các câu hỏi ít liên quan đến tính toán mà nghiêng về giải quyết vấn đề dựa trên dữ liệu. Thí sinh được yêu cầu tìm giải pháp bằng cách trích xuất thông tin có liên quan từ các bảng số, biểu đồ hoặc đồ thị.

Lý giải trừu tượng đánh giá khả năng xác định các mô hình trừu tượng. Bài kiểm tra đo lường thí sinh trong việc ghi nhận sự thay đổi và đưa ra các giả thuyết trong quá trình làm việc.

Phán đoán tình huống đo lường năng lực hiểu biết trong các y lệnh thực tế, xác định các yếu tố quan trọng và hành vi thích hợp để giải quyết.

Kỳ thi UCAT thường được tổ chức giữa năm lớp 12.

Phỏng vấn

Nếu đạt kết quả UCAT cao, thí sinh được gọi phỏng vấn, giúp trường đại học đánh giá ứng viên trong những tình huống đa dạng khi trở thành bác sĩ. Họ cũng sẽ quan tâm đến kiến thức về các vấn đề xã hội và chăm sóc sức khỏe.

Hình thức phỏng vấn thông dụng nhất là chia ra thành những phần nhỏ gọi là "trạm". Ở mỗi trạm, thí sinh được cung cấp tình huống cụ thể và có vài phút chuẩn bị. Sau đó họ được ban giám khảo hỏi hoặc phải nhập vai với một diễn viên trong khi người phỏng vấn quan sát. Mỗi trạm kéo dài khoảng 10 phút. Các trạm thông dụng gồm:

Trạm diễn xuất: Thí sinh được yêu cầu đóng một kịch bản giả vờ với diễn viên, liên quan đến việc thông báo tin xấu, chia sẻ một kết quả bi quan cần thể hiện sự đồng cảm.

Trạm đánh giá chuyên môn: Thí sinh diễn một kịch bản với đồng nghiệp hoặc bệnh nhân để đánh giá khả năng đưa ra phán đoán chuyên môn trong các tình huống áp lực.

Trạm ưu tiên: Thí sinh được yêu cầu ưu tiên một số việc với một kịch bản cụ thể. Ví dụ họ có thể phải chọn 5 trong số 10 món đồ mang đi cắm trại. Loại trạm này được thiết kế để kiểm tra khả năng đối phó trong điều kiện thời gian eo hẹp, cũng như khả năng suy nghĩ hợp lý của thí sinh.

Trạm đưa ra hướng dẫn: Yêu cầu thí sinh, ví dụ hướng dẫn cách cột dây giày chỉ bằng lời nói mà không cần dùng tay.

Trạm tính toán: Thí sinh được yêu cầu làm các phép tính đơn giản liên quan đến tình huống lâm sàng như tính toán liều lượng thuốc chính xác để cung cấp cho bệnh nhân hoặc chuyển đổi các số liệu.

Trạm làm việc nhóm: Các thí sinh sẽ cùng nhau giải quyết một vấn đề nhỏ, ban giám khảo đánh giá cách họ hoạt động trong nhóm và làm việc với những người khác.

Thí sinh có bề dày tham gia hoạt động ngoại khóa như đi làm thêm, tình nguyện viên cộng đồng, chơi thể thao, âm nhạc sẽ có nhiều kinh nghiệm hơn trong việc xử lý các tình huống này.

Australia hiện có hơn 20 đại học có ngành y. Các trường có tiêu chí tuyển sinh tương tự nhưng không hoàn toàn giống nhau. Có trường không đặt nặng thứ hạng ATAR như Western Sydney University, có trường không đặt nặng điểm thi UCAT như University of Melbourne và có trường không đặt nặng phỏng vấn như Flinders University hay University of Tasmania.

Theo vnepxress