Bà Hương 22 năm luôn đồng hành với con gái trong mọi công việc, từ sinh hoạt, học tập cho đến công tác xã hội. Ảnh: Hải Hiền.
Trong nhà, Nghiêm Vũ Thu Loan (sinh năm 1998) tay lần sờ chiếc túi trên bàn, rút ra thỏi son mới mua đưa mẹ rồi nghiêng mặt. "Xinh lắm", bà Hương vừa tô son cho con, vừa khen.
Ở tuổi 51, bà Vũ Thị Hương (Hòa Xá, Ứng Hòa, Hà Nội) hàng ngày vẫn đưa đón Thu Loan - con gái thứ hai - đi học rồi tham gia các dự án xã hội mà cô là thành viên chủ chốt. Đã 5 năm bà lên Hà Nội thuê nhà, bán quán nước vỉa hè, buôn rau từ quê lên thành phố... để đồng hành cùng cô con gái khiếm thị đi học.
Loan từ lúc sinh ra đã bị thiên đầu thống bẩm sinh. 15 ngày tuổi cô bé đã phải lên Viện mắt trung ương phẫu thuật, tránh mất thị lực hoàn toàn. Chị gái Loan là Nghiêm Thị Thu Trang, sinh năm 1992 cũng bị bệnh tương tự, thị lực của cả hai mắt chỉ còn 1/10.
Mắt Loan còn kém hơn cả chị. Cô chỉ nhìn rõ được 7 màu cơ bản dưới ánh sáng mặt trời, còn dưới ánh đèn, chỉ phân biệt được màu trắng đen. Từ lúc sinh ra cho đến 5 tuổi, Loan phải trải qua 5-6 cuộc phẫu thuật. Mỗi lần mở băng là một lần bà Hương hy vọng nhưng rồi lại thở dài vì bệnh tình của con không có gì thay đổi. "Sẽ sống chung với bệnh cả đời vì không có cách chữa trị", bác sĩ nói với người mẹ.
Lên 6 tuổi, bà Hương xin cho Loan đi học nhưng không trường nào nhận. Hàng ngày, cô bé khiếm thị đi theo chị họ học lớp 2 đến trường rồi đứng ở cửa lớp "học mót", nắng mưa không nghỉ. Năm Loan 7 tuổi, bà Hương năn nỉ một trường tiểu học nhận cô bé vào lớp, nhưng họ xếp ngồi bàn cuối. Ở lớp, Loan học rất nhanh, các bạn đọc thơ, đánh vần, cô bé ghi nhớ và đọc thuộc vanh vách nhưng không biết viết, vì chẳng ai dạy.
Học được 2-3 tháng, một bên mắt đau nhức, Loan bỏ dở việc học lên Hà Nội chữa trị. Mắt kém, cô bé phải nghỉ học hai năm tiếp theo. Năm 9 tuổi, Loan được Hội người mù tỉnh Hà Tây cũ tiếp nhận, cho học chữ nổi. Nhưng bệnh tật vẫn không chịu buông tha cô. Trong năm này, Loan bị chẩn đoán vỡ nhãn cầu, phải tiến hành khâu giác mạc bảo tồn để tránh ảnh hưởng mắt còn lại. Từ hai mắt nhìn lờ mờ, đủ để phân biệt được ngày đêm, giờ Loan chỉ còn lại một.
Để chi trả viện phí cho hai cô con gái, bà Hương bán tất cả những gì có giá trị trong nhà. Nhà có 3 sào ruộng nhưng làm không đủ ăn, bà cùng chồng ngược xuôi buôn bán. Hàng ngày bà Hương dậy từ 2 giờ sáng, làm rau cỏ để đem ra phiên chợ sớm, chiều tối lại cùng chồng chăn nuôi lợn gà. Mỗi lần bố mẹ đi chợ, hai chị em Trang- Loan ở nhà trông nhau.
Có lần đi bán rau ở xa, bão lớn đến nhanh khiến vợ chồng bà Hương không kịp về nhà trước khi trời tối. Mưa táp thẳng vào mắt bỏng rát, gió mạnh tạt chiếc xe đổ ngả nghiêng nhưng người mẹ vẫn cố đạp xe về.
"Về đến nhà nhìn hai con, đứa 4 tuổi, đứa 10 tuổi ngồi ôm nhau trên giường, nước mưa dột tứ tung khiến chúng co rúm rất tội nghiệp", bà Hương kể. Từ đó, bà dạy hai con các kỹ năng như nấu nướng, dọn dẹp nhà cửa, đóng cài cửa khi bố mẹ về muộn...
Hơn mười năm ròng rã, cứ hè đến người mẹ này lại đưa hai con lên Viện mắt ở Hà Nội khám và điều trị. Ở viện, một mình bà lo liệu, chồng ở nhà ruộng vườn kiếm tiền gửi lên thuốc thang cho hai con gái.
Từ gánh hàng rau của mẹ, dù thị lực chỉ còn 1/10 nhưng Trang - con gái đầu - vẫn có thể đi lại và học tập như bạn bè bình thường.
Sau khi tốt nghiệp đại học, ngành ngôn ngữ học với tấm bằng hạng xuất sắc, năm 2017, Trang giành được học bổng thạc sĩ ngành phát triển quốc tế tại Úc. Hiện cô gái này đã về nước và mở các lớp dạy tiếng Anh cho học sinh tại quê nhà.
Không được như chị gái, mọi việc với Loan trở nên khó khăn hơn khi năm 11 tuổi, cô bé bị một thanh sắt đâm trúng mắt còn lại, phải phẫu thuật đeo mắt giả. Từ một cô bé thích vẽ từ những màu sắc còn cảm nhận được, sau ca mổ, Loan mất thị lực vĩnh viễn.
Vào lớp 10, với mong muốn con được học cấp 3 như bạn bè trang lứa, bà Hương xin cho Loan vào trường dành cho những học sinh bình thường. Hai mẹ con rong ruổi khắp nơi nộp đơn nhưng chẳng nơi nào nhận. "Chúng tôi không có chương trình riêng để dạy học sinh khiếm thị", người ta nói với bà.
Sau nửa tháng đi khắp Hà Nội, nhờ có kết quả học tập tốt và 2 lần đạt giải nhất cuộc thi viết thư quốc tế UPU dành cho trẻ khiếm thị, Loan được hiệu trưởng một trường trung học ở Cầu Giấy chấp nhận.
Trong 3 năm cấp 3, Loan chép bài bằng chữ nổi, môn xã hội trả bài kiểm tra bằng miệng, bạn bè thầy cô thường ở lại ngoài giờ để chép và giảng lại bài cho học sinh khiến thị duy nhất trong trường. Tổng kết ba năm học, năm nào Loan cũng trên 8,5, thường đứng top 3 của lớp.
Vì việc học của con, bà Hương rời quê lên Hà Nội thuê một căn nhà gần trường. Hàng ngày bà dậy từ 4h sáng đun nước rồi mang bán tại vỉa hè một khu chung cư cách nhà 5km để kiếm tiền trang trải cuộc sống hai mẹ con.
Dù tốt nghiệp cấp 3 loại giỏi, một lần nữa Loan gặp khó khăn khi đăng ký vào các trường đại học. Lần này, bà Hương quyết định nghỉ bán nước, để xin học cùng con. Không được nhận vào ngành nghề như mong muốn, Loan xin mẹ ở nhà một năm học tiếng Anh, viết sách, dạy ngoại ngữ cho người khiếm thị để ‘săn’ học bổng giống chị gái mình.
Năm 2019, một trường đại học quốc tế có chi nhánh ở Việt Nam trao học bổng toàn phần trị giá 1,5 tỷ đồng cho Loan. Trong đơn xin học bổng, cô viết về bản thân và nỗ lực vượt khó khi là một người khiếm thị, đồng thời nêu rõ mục tiêu mình cần đạt được trong 4 năm học đại học. "Tôi sẽ tốt nghiệp loại xuất sắc", Loan cam kết với nhà trường.
Lên đại học, Loan thành lập và làm chủ nhiệm một câu lạc bộ dành cho sinh viên khiếm thị với khoảng hơn 60 thành viên ở Hà Nội. Cô còn tham gia rất nhiều hoạt động xã hội dành khác cho người khuyết tật như dạy tiếng Anh, nhân vật truyền cảm hứng, làm người dẫn cho các chương trình dành cho người khiếm thị... Dù đi đâu Loan cũng có mẹ đồng hành.
Mỗi lần con gái xuất hiện trước đám đông, bà Hương đều chải chuốt và trang điểm cho con thật xinh, để Loan tự tin xuất hiện trước nhiều người. Loan nói "Em không nhìn thấy quần áo, hình hài mình bằng màu sắc nhưng em cảm nhận được cái đẹp từ tình mẫu tử".
Năm 2019, sau một năm ở nhà, Loan đã xuất bản cuốn sách mang tên "Giấc mơ nơi thiên đường". Trong sách có đoạn viết: "Con cảm ơn bố mẹ đã mang con tới thế giới này, đã hy sinh mọi điều mình có để con được lớn lên và thực hiện sứ mệnh cuộc đời".
Theo Vnexpress